Yürürlükteki 4857 sayılı İş Kanunu’na göre iş sözleşmesi ile bir işverenin işyerinde çalışan kişi işçi olarak tanımlanmakta ve yine aynı kanuna göre kıdem tazminatı talep etme hakları bulunmaktadır.
Kıdem tazminatından yararlanma şartları…
4857 sayılı kanunun yürürlüğe girmesiyle yürürlükten kalkan 1475/14 Kanunu’nun kıdem tazminatı ile ilgili bazı hususları geçerliliğini korumaktadır. Bu kapsamda çalışanlara belirli koşullarda kıdem tazminatı ödenmektedir. Bu koşullar ise şöyledir;
- Aynı işverene bağlı çalışma süresinin en az 1 yıl olması,
- İş sözleşmesinin işveren tarafından iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışındaki nedenlerle,
- İşçi tarafından sağlık, iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık veya işyerinde işin durması ve benzeri nedenlerle,
- Askerlik görevi nedeni ile,
- Emeklilik hakkının elde edilmesi veya bu kapsamda yaş dışında gereken sigortalılık süresi ve prim gününün doldurulması nedeni ile,
- Kadın işçinin evlenmesi nedeni ile evlenme tarihi itibariyle 1 yıl içinde başvurması şartıyla,
- İşçinin ölümü nedeni ile,iş sözleşmesinin feshi halinde çalışma süresinin gerektirdiği kıdem tazminatı ödenmektedir.
İşçinin istifası halinde kıdem tazminatı hakkı…
İşçinin istifa etmesi halinde İş Kanunu’na göre kişinin kıdem tazminatı hakkı bulunmamaktadır. Fakat bazı hallerde bu hak kendini korumaktadır. Çalışma süresi en az 1 yıl olan işçinin istifa etmesi sebebiyle iş sözleşmesinin sona ermesine karşın kıdem tazminatı hakkını koruyan hususlar ise şöyledir;
- Askerlik görevi,
- Emeklilik hakkının elde edilmesi,
- Sağlık problemlerinin işin yapılmasına sürekli bir biçimde engel oluşturduğunun belgelenmesi,
- İşverenin iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırı davranışlarda bulunması,
- Evlilik sebebiyle işten ayrılan kadın işçi (feshin evlilik nedeniyle olduğunu evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde yazılı olarak belgeleme)
Kıdem tazminatı hesaplaması…
Herhangi bir iş sözleşmesinin kıdem tazminatını sebebiyle feshi halinde, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı hesaplanmaktadır. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya katılmaktadır. Kıdem tazminatı hesaplamaları esnasında işçiye ödenen ücretle birlikte kendisine düzenli olarak verilen tüm para ve para ile ifade edilebilen menfaatlerin (yol parası, yemek parası, düzenli olmak koşuluyla ikramiye ödemeleri benzeri harcamalar.) brüt tutarları baz alınmaktadır. Her tam çalışma yılı için ödenen kıdem tazminatı tutarı, fesih tarihinde geçerli olan kıdem tazminatı tavanı ile sınırlandırılmıştır.
Bu konuda daha fazla bilgi almak için alanında deneyimli İş hukuku Avukatından danışmanlık hizmeti sağlayabilirsiniz