İşçi ve işverenlerin iş hayatındaki haklarını ve yükümlülüklerini belirlemek için düzenlenmiş İş Kanunu, esasen kendi talebi ile iş akdi feshedilen işçinin kıdem tazminatı hakkı tanımamaktadır. Ancak aile birliğini koruma maksadıyla yürürlüğe giren 1475 sayılı İş Kanunu’nun çalışma yaşamını evlilikle birlikte yürütemeyeceği düşüncesinde olan kadına kanunla sağlamış olduğu istisnalar söz konusudur.
Kanun kapsamında hakkından faydalanmak isteyen işçilere İş Hukuku alanında deneyimli avukatlarda danışmanlık hizmeti sağlayabilmektedir.
İş akdinin evlilik sebebiyle feshi hem kadın hem erkek işçi içinde geçerli midir?
1475 Sayılı İş Kanunu’nun 14. Maddesince, kıdem tazminatına hak kazanma şartları belirtilmiştir. Kanun, evlilik sebebiyle iş sözleşmesini 1 yıl içerisinde feshetme olanağını sadece kadın eşe sağlamaktadır.
Kıdem tazminatı hakkı…
- Maddesine göre “…kadının evlendiği tarih itibariyle bir yıl içerisinde kendi isteği ile iş sözleşmesini bitirmesi… halinde işçinin işe başladığı tarih itibariyle iş akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti değerinde kıdem tazminatı ödenmektedir. Bir yıldan artan sürelerde aynı oran üzerinden ödeme gerçekleştirilmektedir”.
Bu haktan yararlanmada koşullar nelerdir?
Evlendiği günden itibaren 1 yıl içinde kadın işçi, iş akdini feshetmeli ve işverenden kıdem tazminatını talep etmelidir. Aksi hallerde bu haktan faydalanamayacaktır. Evlenmesi sebebiyle işten ayrılacağını bildiren bir dilekçeyle birlikte evlilik cüzdanının bir örneğinin işyerine verilmesi gerekir. Kadın işçinin bu haktan faydalanması için iş akdinin halen devamlılığı da diğer bir şarttır.
İş akdinin feshedilmesinde 1 yıllık süre ne zaman işlemeye başlar?
Bir senelik sürenin başlangıç tarihi resmi nikâhın yapıldığı tarihtir aksi halde dini nikâhın varlığı veya düğün günü, vadenin başlangıcı açısından önem arz etmemektedir.
Evlilik sebebiyle iş akdi feshedilen kadın işçi başka yerde çalışabilir mi?
Kadın işçi evlilik sebebiyle işten çıkarsa ileriki tarihlerde çalışma hakkını kaybetmez. Çalışma yaşamının sınırlanamayacağı ve çalışma özgürlüğünün kanuni güvence altına alındığı Türkiye’de, emeklilik sebebiyle fesihte olduğu gibi evlilik feshinde de kadın işçinin, ileriki tarihlerde çalışma hakkını korumaktadır.
Evlilik sebebiyle iş akdinin feshedilmesinde ihbar tazminatı hakkı var mıdır?
Evlenme sebebiyle kadın eşin işten çıkması halinde işveren işçisinin kıdem tazminatını ödemelidir. Fakat işverence ihbar tazminatının ödenmesinin imkanı söz konusu olmazken, işçinin ihbar süresince çalışması gibi bir hususta geçerli değildir. Kadın işçinin işverenin yanında iş akdini evlilik sebebiyle feshetmesi halinde belirli bir süre çalışması şart koşulamazken ihbar ödemesi de yapılmayacaktır. İhbar tazminatı, iş akdini ihbar süresine uymaksızın fesheden tarafın, karşı tarafa ödemek zorunda olduğu bir tazminattır. Dolayısıyla evlilik sebebiyle gerçekleştirilen fesih, işçi tarafından yapılması sebebiyle işçinin, ihbar tazminatı hakkı doğmayacaktır.
İş akdini evlilik sebebiyle fesheden işçinin işsizlik sigortasından yararlanma hakkı var mıdır?
İşsizlik sigortasına dair düzenlemeler, “4447” sayılı kanun ile gerçekleştirilmektedir. 4447 sayılı kanununca; iş akdi kendi isteğiyle feshedilen işçinin işsizlik ödeneğinden faydalanması söz konusu değildir. İstifanın, evlilik ya da taşınma sebebi ile gerçekleştirilmesi, işsizlik sigortası hakları yönünden geçerli olan uygulamayı değiştirmemektedir.
